Gmina Siemiatycze jest jedną z 7 gmin powiatu siemiatyckiego. Położona w południowej części województwa Podlaskiego. Jej powierzchnia wynosi 227 km2. Jako samodzielna jednostka administracyjna gmina rozpoczęła funkcjonowanie od 1 kwietnia 1992 roku, po podziale miasta i gminy Siemiatycze. Siedzibą władz Gminy jest miasto Siemiatycze.
Gminę Siemiatycze tworzą 42 sołectwa (46 miejscowości) położone wokół miasta Siemiatycze. Terytorium gminy sąsiaduje:
- od północy z gminami: Dziadkowice i Grodzisk
- od południa przez rzekę Bug z gminami: Platerów i Sarnaki
- od wschodu z gminami: Nurzec Stacja, Milejczyce i Mielnik
- od zachodu z gminą: Drohiczyn
Korzystną cechą położenia gminy jest jej lokalizacja na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych: drogi krajowej nr 19 (granica państwa, Białystok, Lublin, Stalowa Wola) i drogi krajowej nr 637 (Warszawa, Sokołów Podlaski, Radziwiłówka, granica państwa).
Na koniec 2014 roku Gminę zamieszkiwało ok. 6,3 tys. Osób, co stanowi ponad 13% ludności powiatu i 0,5% ludności województwa. Daje to średni wskaźnik zaludnienia. Gmina ma charakter rolniczy, o czym świadczy struktura użytkowania terenu z dominującym udziałem użytków rolnych. Obszary o szczególnych walorach przyrodniczych stanowią ponad 14% powierzchni. W Gminie funkcjonuje około 2 tys. gospodarstw rolnych o średniej wielkości 10.4 ha. Kompleksy leśne zajmują 22% powierzchni gminy. 78% osób korzysta z wodociągu, 13% z kanalizacji oraz 1% gazu.
Sieć szkół gminnych stanowią trzy szkoły podstawowe (Czartajew, Szerszenie, Tołwin). Wg stanu na koniec roku 2015 do szkół uczęszcza 423 uczniów (łącznie z oddziałami przedszkolnymi).
Dominująca część obszaru gminy położona jest w obrębie „Wysoczyzny Drohickiej”, „Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego” i Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. O swoistości przyrodniczych walorów terenów nadbużańskich, niepowtarzalnych w skali kraju, a nawet w Europie, zdecydowały:
* Urozmaicony krajobraz, pofałdowane tereny, duże różnice wysokości względnych.
* Malownicze doliny rzeczne z przeuroczą doliną Bugu – rzeki o naturalnym korycie, z wieloma skarpami, mieliznami, wyspami oraz wyjątkowymi starorzeczami "bożyskami" (z dopływami rzek Kamionka, Szysia i Moszczona).
* Wyjątkowe bogactwo fauny i flory z udziałem rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt.
* Obecność dużych kompleksów leśnych, zajmujących 22% powierzchni gminy; największe znajdują się w okolicy wsi Wólka Nadbużna, Turna, Anusin, Tołwin i Ossolin.
Laskowszczyzna.
Wydawałoby się, że Gmina Siemiatycze pod względem turystycznym nie ma wiele do zaoferowania, ale cytując marszałka Piłsudskiego, możemy powiedzieć, że: „Polska jest jak obwarzanek - najlepsza na obrzeżach". Poznając historię swojej „Małej Ojczyzny" przekonaliśmy się, że mieszkańcy tej ziemi brali czynny udział w tworzeniu tradycji, kultury i historii naszej ojczyzny. Tu również miały miejsce wielkie bitwy, żyli niezwykli ludzie, którzy zapisali się złotymi zgłoskami nie tylko dla tej ziemi, ale i dla Polski. Rody Sapiehów, Jabłonowskich, Ciecierskich, Radziwiłłów pozostawiły tutaj trwały ślad
Gmina w Polce od XII wieku aż do roku 1950 stanowiła jednostkę samorządu terytorialnego. Mimo że bezpośrednio o gminie Siemiatycze w XV wieku nie wspominają żadne źródła pisane, niemniej dobra siemiatyckie są już znane. Pierwsze zapisy mówią o ich przynależności do książąt mazowieckich i wymieniają w składzie tych dóbr siedem wsi: Boratyniec, Cecele, Łojki, Siemiatycze, Słochy oraz Turnę. Przez wiele kolejnych lat zmieniali się ich właściciele, jednakże żaden z nich nie potrafił wpłynąć na rozkwit tych ziem. Dopiero Ks. Anna z Sapiehów Jabłonowska, właścicielka miasta i dóbr okolicznych wprowadzając reformy ekonomiczne, rozsławiła te ziemie w Polsce i za granicą. Niestety, swoje plany realizowała głównie w oparciu o pożyczki, które doprowadziły do konfiskaty ziem przez bank holenderski i ich sprzedaży.
Widok na rzekę Bug w okolicy Wólki Nadbużnej
Od początku XIX wieku dobra siemiatyckie obejmowały majątki: Ciecierskich, Michalskich, Urbańskich, Wysockich, Olędzkich i Paderewskich. W 1896 r. gmina ta liczyła 9330 mieszkańców, obejmowała 60 wsi, przysiółków, uroczysk, oddzielnych osad oraz 12 majątków. Tuż przed I wojną światową gmina rozciągała się od wsi Zajęczniki na południowym zachodzie do wsi Lubiejki na północnym wschodzie; zaś granicę południowo-wschodnią wyznaczał Anusin, a północno-zachodnią wsie Lipiny i Malinowo.
W okresie międzywojennym w gminie Siemiatycze rozwinęło się drobne rzemiosło, było: 25 cieśli, 2 kuśnierzy, 21 kowali, 2 krawców, 3 krawczynie, 6 murarzy, 1 rzeźnik, 5 stolarzy, 2 studniarzy, 3 szewców i 1 brukarz.
Gmina jest członkiem Związku Samorządów Euroregionu „Puszcza Białowieska”, uczestniczy więc w realizacji programu pn. „Kraina Żubra”. Jego istotą jest wszechstronny rozwój turystyki, ze szczególnym uwzględnieniem walorów także tych obszarów, które obejmują tereny wychodzące poza granice Białowieskiego Parku Narodowego. Gmina, jako jedna z najbardziej atrakcyjnych w „Krainie Żubra” (położenie, krajobraz, fauna, flora, pamiątki historyczne oraz mozaika wielu kultur, narodowości i religii), uzyskała szansę kompleksowego rozwoju turystyki. Warto przy tym zaznaczyć, że część obszaru gminy znajduje się w specjalnej strefie ochrony ptaków, objętej Europejskim Programem Ekologicznym „Natura 2000”. Strefa została ustanowiona z uwagi na obecność rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz unikalnych siedlisk przyrodniczych.
Cmentarzysko Gotów w Cecelach II - V w n.e.
Gmina Siemiatycze, to przestrzeń styku wielu kultur i wielu smaków. Bliskość przyrody, piekne krajobrazy, ciekawe zabytki, cisza i spokój - są gwarancją dobrego wypoczynku. Jest to teren niezwykle atrakcyjny widokowo, a słabe zaludnienie regionu powoduje, że turysta wędrujący szlakami wzdłuż Bugu przez długie godziny może nie spotkać nikogo na swojej drodze, a za to rozkoszować się pięknymi krajobrazami, czystym powietrzem i spokojem.
Gmina prowadzi Bazę Turystyczno - Rekreacyjną Park Linowy w Wólce Nadbużnej http://park.gminasiemiatycze.pl/.
Imprezy cykliczne: Nadbugowy Zlot Motocyklowy (początek czerwca), Przegląd Kapel Weselnych Kajanka (początek lipca), Dożynki Gminne (pierwszy tydzień września), Mistrzostw Polski i Pucharu Polski w Cross Country Romanówka (wrzesień).
Gmina Siemiatycze w dniu 7 lipca 1995r. podpisała porozumienie o wzajemnej współpracy z Urzędem Miasta i Gminy Gransee w Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Oberhavel. Współpraca dotyczy m.in. wymiany doświadczeń między stronami w różnych dziedzinach, prezentowanie regionu na targach i wystawach. W zakresie rolnictwa: produkcja agrarna i spożywcza, wymiany młodych rolników, praktyki uczniów ze szkół rolniczych; rozwój infrastruktury - na podstawie wzajemnych doświadczeń z dziedziny wypoczynku, turystyki, sportu, kształcenia, kultury i nauki - wymiana dzieci i młodzieży.
Załączniki do pobrania
- Przewodnik turystyczny
- Mapa Bug Rajem dla Turysty
- Ulotka Siemiatycze
- Legenda mapy Bug Rajem dla Turysty